Doğu karadeniz bölgesi kıyı şeridinde iklim değişikliğinin ve meteorolojik kuraklığın incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Bilimleri , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BARIŞ AYDIN

Danışman: Osman Üçüncü

Özet:

Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin kıyı şeridinde iklim değişikliğini ve meteorolojik kuraklığı incelemek amacıyla Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin illerinde yer alan 8 meteorolojik gözlem istasyonuna ait sıcaklık, bağıl nem, yağış ve basınç verilerinin Mann-Kendall, Spearman rho testleri ile Yenilikçi Şen Metodu kullanılarak trend analizleri yapılmıştır. Toplam yağış değerlerinde Giresun ve Hopa istasyonlarında yıllık olarak artan trend görülürken diğer istasyonlarda ya azalan trend görülmüştür ya da kritik eşiği geçen trendler bulunamamıştır. Yağış değerlerindeki en önemli detay ise tüm istasyonlarda aylık bazda düzensizliklerin olması olmuştur. Meteorolojik kuraklığın çoğu istasyonda özellikle son on yılda ciddi artış gösterdiği belirlenmiştir. Veri setini artırmak için ECMWF'ye ait uydu ölçümlerinden elde edilen ERA5 reanalysis verileri kullanılmıştır. Uydu verilerinden deniz suyu yüzey sıcaklıkları, buharlaşma miktarları ve yağışa geçebilir su miktarı verileri kullanılmıştır. Deniz suyu yüzey sıcaklıklarının neredeyse her ayda ve yıllık bazda ciddi bir derecede arttığı görülmüş olup buharlaşma miktarları ve yağışa geçebilir su miktarlarındaki değişimler incelenmiştir. Farklı istasyonlardaki ve farklı dönemlerdeki değişimler incelendiğinde iklim değişikliğinin bölgede farklı sonuçlar meydana getirmesinin olası olduğu görülmüştür.