Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, ekonometri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Betül Yavuz
Danışman: Hilmi Zengin
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:İthal edilen malların ve alt kalemlerinin ekonomik büyüme üzerinde etkisinin olup olmadığı son dönemde sorgulanan ve araştırılan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ithalatın ve alt kalemlerinin milli gelir ve dolayısıyla ekonomik büyüme üzerinde doğrudan ve dolaylı etkilere sahip olup olmadığının çeşitli ekonometrik modeller vasıtasıyla araştırılmasıdır.Çalışmada, 1980-2009 dönemine ait standart uluslararası ticaret sınıflaması ve geniş ekonomik kategoriler sınıflandırmasına göre ithalatın alt kalemleri ve toplam ithalat ile GSYİH, gayri safi sabit sermaye yatırımları, nüfus artış oranı ve çalışma çağındaki potansiyel işgücünü temsil eden 15-64 yaş arası nüfusun toplam nüfusa oranı değişkenleri kullanılmıştır. Değişkenlerin durağanlıkları ADF ve PP testleri ile ithalatın milli gelir ve ekonomik büyüme üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri Feder-Ram modeli, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri VAR analizi, Granger nedensellik ve varyans ayrıştırması analizleri ile araştırılmıştır.Elde edilen sonuçlar, gıda maddeleri ithalatının doğrudan etki katsayısının pozitif ve istatistiki açıdan anlamlı olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte makine ve ulaştırma araçları ithalatı ve işlenmiş maddeler ithalatının katsayılarının da negatif ve istatistiki açıdan anlamsız olduğu tespit edilmiştir. Dolaylı etkilere bakıldığında Toplam ithalat, makine ve ulaştırma araçları ithalatı, işlenmiş maddeler ithalatı, kimya sanayi ve buna bağlı sanayi ürünleri ithalatı ve çeşitli mamül eşya ithalatı katsayıları pozitif ve istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur. VAR, Granger nedensellik ve varyans ayrıştırması analizi sonuçları makine ve ulaştırma araçları ithalatı, yatırım malları ithalatı ile milli gelir arasında çift yönlü nedensellik ilişkilerinin olduğunu göstermiştir.