Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARZU BAL
Danışman: Ersan Başar
Özet:
Dünyada nüfus artışı ve ekonomik
büyümeyle birlikte enerjiye olan ihtiyaç ve talepler hızla artmaktadır. Artan
enerji ihtiyacına karşı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), küresel enerji
taşımacılığının önemli bir unsuru haline gelmiştir. Bu noktada, Rusya, geniş
doğal gaz rezervlerine sahip olması nedeniyle LNG taşımacılığı ve tedarikinde
önemli bir rol oynamaktadır. Rusya, büyüyen uluslararası talebi karşılamak için
boru hatları ve deniz terminalleri gibi LNG altyapısına önemli yatırımlar
yapmaktadır. Buna ek olarak, Arktik, LNG taşımacılığı için stratejik bir konuma
ve büyük bir potansiyele sahiptir. Zengin doğal gaz rezervlerine ve önemli
pazarlara olan yakınlığıyla, Arktik, Rusya'nın LNG faaliyetlerini daha da
genişletme fırsatları sunmaktadır. Özellikle küresel ısınmanın da etkisiyle
Arktik bölgede deniz buzunun erimesine bağlı olarak açılan Kuzey Deniz Rotası
(NSR) gibi yeni deniz yolları LNG taşımacılığını bu bölgede daha mümkün
kılmaktadır. Bu çalışmada, EViews programı kullanılarak NSR’daki LNG gemi trafiği
ile Arktik deniz buzu arasındaki ilişkinin belirlenmeye çalışılmıştır.
Verilerin hazırlanmasında Vektör Otoregresif Modeli (VAR) kullanılarak Granger
Nedensellik Testi uygulanmıştır. Bu analizler sonucunda LNG gemi trafiği ile
Arktik deniz buzu arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca,
Rusya’nın Sabetta limanından hareket eden LNG gemilerine ait 5 yıllık
(2018-2022) veri seti, Census X-12 Yöntemi kullanılarak 2023, 2024 ve 2025
yıllarında NSR’daki LNG gemi trafiğinin tahmini yapılmıştır. Yapılan bu analiz
sonucunda Rusya’nın Arktikte bulunan Sabetta limanına gelecek olan LNG gemi
sayısında 2025 yılına gelindiğinde ortalama %27.03’lük bir artış olacağı
saptanmıştır.