ARKTİK DENİZ BUZUNDAKİ DEĞİŞİM VE KÜRESEL ENERJİ TALEBİNİNLNG GEMİ TRAFİĞİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ARZU BAL

Danışman: Ersan Başar

Özet:

 

Dünyada nüfus artışı ve ekonomik büyümeyle birlikte enerjiye olan ihtiyaç ve talepler hızla artmaktadır. Artan enerji ihtiyacına karşı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), küresel enerji taşımacılığının önemli bir unsuru haline gelmiştir. Bu noktada, Rusya, geniş doğal gaz rezervlerine sahip olması nedeniyle LNG taşımacılığı ve tedarikinde önemli bir rol oynamaktadır. Rusya, büyüyen uluslararası talebi karşılamak için boru hatları ve deniz terminalleri gibi LNG altyapısına önemli yatırımlar yapmaktadır. Buna ek olarak, Arktik, LNG taşımacılığı için stratejik bir konuma ve büyük bir potansiyele sahiptir. Zengin doğal gaz rezervlerine ve önemli pazarlara olan yakınlığıyla, Arktik, Rusya'nın LNG faaliyetlerini daha da genişletme fırsatları sunmaktadır. Özellikle küresel ısınmanın da etkisiyle Arktik bölgede deniz buzunun erimesine bağlı olarak açılan Kuzey Deniz Rotası (NSR) gibi yeni deniz yolları LNG taşımacılığını bu bölgede daha mümkün kılmaktadır. Bu çalışmada, EViews programı kullanılarak NSR’daki LNG gemi trafiği ile Arktik deniz buzu arasındaki ilişkinin belirlenmeye çalışılmıştır. Verilerin hazırlanmasında Vektör Otoregresif Modeli (VAR) kullanılarak Granger Nedensellik Testi uygulanmıştır. Bu analizler sonucunda LNG gemi trafiği ile Arktik deniz buzu arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca, Rusya’nın Sabetta limanından hareket eden LNG gemilerine ait 5 yıllık (2018-2022) veri seti, Census X-12 Yöntemi kullanılarak 2023, 2024 ve 2025 yıllarında NSR’daki LNG gemi trafiğinin tahmini yapılmıştır. Yapılan bu analiz sonucunda Rusya’nın Arktikte bulunan Sabetta limanına gelecek olan LNG gemi sayısında 2025 yılına gelindiğinde ortalama %27.03’lük bir artış olacağı saptanmıştır.