Kâğıt üretiminde bakteriyel selüloz katkısının dolgu maddesi tutunumu üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Artvin Çoruh Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Endüstrisi Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bora GÖKTÜRK

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Emrah Peşman

Eş Danışman: Evren Ersoy Kalyoncu

Özet:

Dünyada en çok tüketilen malzeme olan kağıt üretiminde, gelişen baskı teknolojisi ile kağıdın beyazlığını, baskı kalitesini ve yüzey düzgünlüğünü geliştirmeye yönelik talepler hızla artış göstermiş, bu amaçla dolgu maddeleri yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Tüm dünyada, en çok tercih edilen CaCO3’ün sahip olduğu olumlu özellikler çeşitli yöntemler ile daha da geliştirilmiştir. Geliştirilen sentetik (çöktürülmüş) kalsiyum karbonatlar (PCC) ile yüksek beyazlık, parlaklık ve opaklıkta kaliteli kağıtlar üretilmiş ancak küçük tanecik boyutları nedeniyle selüloz liflerinde tutunumunu sağlamak için çeşitli kimyasalların kullanımı kaçınılmaz olmuştur.

Son zamanlarda birçok farklı endüstri alanında giderek kullanımı artan, bitkisel selüloza kıyasla saflığı, elastikliği, ağsı yapısı gibi birçok üstün özellikleri olan bakteriyel selüloz (BS), bu çalışmada maya-bakteri kombucha kültüründen (SCOBY) fermantasyon ile üretilmiştir. Ağartılmış kimyasal hamurda BS’nin çöktürülmüş kalsiyum karbonat (PCC) için tutundurucu etkinliği, tek başına ve ilave tutundurucu madde olarak katyonik poliakrilamid (KPAM) ile beraber araştırılmıştır. Bu amaçla bu çalışmada kullanılan BS %5, %10 ve %15 oranlarında, PCC %30 ve KPAM ise %0,02, süzüntü suyu testi için %0,04 oranlarında kullanılmıştır. Süzüntü suyunun absorbansı ve üretilen kağıdın inorganik madde miktarının belirlenmesi yöntemleri, tutunumun tespiti için, kullanılmıştır. Ayrıca kağıtların mekaniksel ve fiziksel özellikleri de tespit edilmiştir. En yüksek tutunma, katyonik poliakrilamid (KPAM)’in tutundurucu olarak tek kullanılması ile elde edilmiştir. BS’nin tek başına kalsiyum karbonat tutunumunda sınırlı etki gösterdiği ancak sağlamlık özelliklerini arttırdığı belirlenmiştir. Dolgu maddesi tutunumu ile oluşan direnç kayıplarının BS etkisi ile önlenebildiği, bunun için de %10 BS’nin yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. BS’nin ilavesi ile azalan hava ve su geçirgenliği, dolgu maddesi ilavesi ve dolgu maddesinin tutunumu ile azalmıştır.