Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA ERGÜL KALAYCI
Danışman: Nurhayat Özdemir
Özet:
Anadolu dağ kurbağaları (Rana macrocnemis, Rana camerani, Rana holtzi ve Rana tavasensis)
Kafkasya, İran, Irak’ın bazı bölgeleri ve Anadolu’da yayılım göstermektedir. Literatürde türlerin
taksonomik durumlarını belirten çalışmalar çoğunlukla morfolojik özelliklere dayalı olup, bu
gruba ait populasyon genetiği çalışması ise bulunmamaktadır. Bu çalışmada Anadolu’dan 31
farklı populasyondan toplanan 132 örneğin mtDNA (cyt b ve COI) ve nDNA (RAG1 ve POMC)
baz sıralarına dayalı filogenetik ve 6 farklı mikrosatellit lokusuna dayalı populasyon genetiği
analizleri yapılmıştır. Her iki mtDNA gen bölgesi maksimum tutumluluk, bayesiyan çıkarsama
yaklaşımı ve maksimum benzerlik analizleri yüksek seç-bağla ve posterior olasılık değerleri ile
(cyt b için; 99/1,0/88; MP/BI/MB, COI için; 100/1,0/100; MP/BI/MB) R. tavasensis türü diğer
Anadolu dağ kurbağalarından ayrılırken, R. holtzi, R. camerani ve R. macrocnemis türleri
arasında herhangi bir genetik farklılık elde edilmemiştir. İncelenen nDNA genleri bakımından
bu tür grubunun üyeleri arasında farklılık arz eden bir genetik yapılanma tespit edilmemiştir.
Populasyon genetiği analizleri sonucunda, Anadolu dağ kurbağaları arasında incelenen
mikrosatellit DNA lokusları bakımından benzer genetik yapılanma gözlenmiştir. Elde ettiğimiz
temel bilgiler ışığında; R. tavasensis türü de dahil bazı gruplarımızda etkili populasyon
büyüklüğünün yeterli olmadığı ve bazı lokuslarda anlamlı darboğaz tespit edilmiştir. Genetik
uzaklık analizleri sonucunda, coğrafik yapı ile genetik yapı arasında anlamlı bir korelasyon
tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, mtDNA bakımından Anadolu dağ kurbağaları iki türe
ayrılmıştır. nDNA bakımından ise genetik bir yapılanma göstermemiştir.