Yaşlılık döneminde sosyal etkileşim: Konut ve çevresi üzerine değerlendirmeler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, --, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Meryem Aracı

Danışman: Reyhan Midilli Sarı

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Yaşlıların mevcut yerleşim alanlarından ayrılmadan yaşamlarını ait hissettikleri ve tanıdık çevrelerde sürdürmesinin yani yerinde yaşlanmanın yollarının aranması barınma konusunda karşılaşılan zorlukların aşılmasında başat rol üstlenmektedir. Yerinde yaşlanmanın hedefi, yalnızca konut ortamında sorunsuz yaşam sürmek değil; yaşlının çevresiyle görsel, işitsel ve fiziksel olarak etkileşimli aktif bir yaşam sürmesini sağlamaktadır. Bu anlamda yaşlılık döneminde sosyalleşme eylemi ve olanakları önemlidir. Çalışma kapsamında sosyalleşmenin yaşlılık dönemi için tanımının, öneminin ve kapsamının belirlenmesi; sosyalleşmenin konut ve konut yakın çevresindeki mekânsal izdüşümlerinin ve kalitelerinin araştırılması; yaşlıların bu mekanlara ilişkin tercih ve beklentilerinin tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda 60 yaş üzeri 100 yaşlı ile yüz yüze anket çalışması yapılmış; elde edilen veriler frekans dağılımı, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yaşlı bireyler; konut ve yakın çevresinin aktif ve sağlıklı yaşlanmaya sunacağı katkıyı sosyal katılım temelinde değerlendirdiğinde, sosyalleşmeyi beklenti ve tercihlerine göre fiziksel var olma, görsel temas kurma gibi farklı boyutlarıyla hayatlarına entegre ettiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca sosyal etkileşim faaliyet seçiminde cinsiyetin, mekan kullanımı ve memnuniyetine ilişkin ise konut tipi ve ikamet edilen katın belirleyici olduğu tespit edilmiştir.