Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Arife Gülşen Öksüz
Danışman: Arzu Erden Güner
Özet:
Dünyada dövüş sanatı olarak yaygınlaşmakta olan
capoeirada alt ekstremite mobilitesi ve üst
ekstremite stabilitesi öne çıkmaktadır. Fiziksel komponentleri içermesinin
yanısıra dans, akrobasi ve müzik gibi kognitif parametreleri içermesi sebebiyle
emosyonel durum üzerinde de etkilidir. Uygulayıcıların capoeiraya özgü müzik
aletlerini çalabilmeleri
capoeiranın özgün yanlarından biridir. Bu özelliklerinden yola çıkarak capoeira
oyuncularının kas yapısı ve gücü, denge, aerobik kapasiteleri ve emosyonel
durumları bir fiziksel aktivite programında yer almayan sağlıklı çocuklardan farklı olabilir. Bu çalışmada
capoeiranın çocuklarda kas morfometrisi, vücut antropometrisi, dinamik denge,
süreli performans ve emosyonel duruma etkisinin incelenmesi amaçlandı. Çalışma,
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Trabzon Axè Capoeira Akademisi’ne kayıtlı 8-12 yaş
aralığındaki 12 çocuk (yaş ortalaması=9,67±1,30 yıl) ve bir düzenli fiziksel
aktivite programında yer almayan sağlıklı 9 çocuk (yaş ortalaması=9,33 ±1,00 yıl)
ile prospektif olarak gerçekleştirildi. Katılımcıların sosyodemografik verileri
ve antropometrik ölçüm sonuçları kaydedildi. Kas morfometrisi ultrasonografik
ölçümler ile, kas gücü izokinetik ölçümlerle, dinamik denge durumları
Fonksiyonel Uzanma Testi ile, süreli performans düzeyleri 6 Dakika Yürüme Testi
ile, emosyonel durumları Çocuklar için Duygu Düzenleme Ölçeği (ÇDDÖ) ile
değerlendirildi. Gruplar morfometrik ve antropometrik özellikler bakımından
benzerdi (p>0.05). Ekstansor izokinetik kas gücü, fonksiyonel uzanma testi
ve ÇDDÖ heyecan alt boyutu sonuçları capoeira yapan grupta anlamlı düzeyde daha
iyi bulundu (pextsağ=0,008, pextsolt=0,001, pfut=0,025,
pheyecan=0,029). Bu çalışma capoeira yapan çocukların dinamik denge,
alt ekstremite kas gücü ve emosyonel durumlardan heyecan yönetiminin yapmayan
çocuklardan daha iyi düzeyde olduğunu ortaya koydu. Capoeiranın vücut yapı ve
fonksiyonlarından morfometrik ve antropometrik özelliklerini içeren daha fazla
çalışma yapılmasına katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Antropometri,
denge, emosyonel durum, kas ultrasonografi, süreli performans.