Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZDEN TUYOĞLU
Danışman: Derya Mumcu Küçüker
Özet:
Orman ekosistemlerindeki karbon dinamiklerinin
zamansal ve konumsal değişimlerinin irdelenmesi, ormanların karbon döngüsündeki
rolünün anlaşılması ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmada etkili
politikaların geliştirmesinde oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Hisar planlama
biriminin 1973 ile 2015 yılları arasındaki karbon stoklarındaki zamansal ve
konumsal değişimler, toprak üstü biyokütle, toprak altı biyokütle, ölü odun,
ölü örtü ve toprak organik maddesi dikkate alacak şekilde irdelenmiştir. Ayrıca
arazi örtüsü, meşcere kapalılığı, meşcere gelişim çağı ve yaş sınıfı gibi
meşcere dinamiklerinde meydana gelen değişimin karbon dinamikleri üzerindeki
etkisi analiz edilmiştir. Her bir plan dönemindeki karbon dinamikleri ile
periyodik olarak karbon birikiminde meydana gelen değişimler ArcGIS 10TM
ile konumsal olarak haritalandırılmıştır.
Sonuç olarak, toplam karbon birikimi 1973-2015 yılları
arasında %25.55 oranında artmıştır. 1973-1998, 1998-2015 ve 1973-2015
periyotları için yıllık ortalama karbon birikim oranı sırasıyla 0.22 Mg ha-1,
0.11 Mg ha-1 ve 0.085 Mg ha-1’dır. Her üç plan döneminde
de karbon havuzuna en büyük katkı toprak organik maddesi tarafından
sağlanırken, en düşük katkı ölü odun biyokütlesinden sağlanmıştır. Arazi örtüsü itibariyle genellikle saf
alanların, “d” gelişim çağlarının, “3” kapalı alanların ve “yaşlı” meşcerelerin
karbon yoğunluğuna daha fazla katkı sağladığı görülmüştür. Boşluklu kapalı,
baltalık ve ormansız alanların normal kapalı orman alanlarına dönüşmesi karbon
birikimine olumlu katkılar sağlamıştır. Meşcere dinamiklerindeki değişimler
karbon dinamiklerinin konumsal dağılımını da etkilemektedir. Karbon
dinamiklerinin haritalandırılması, iklim değişimine karşı ekolojik
sürdürülebilirliğin sağlanması ve sürdürülebilir planların hazırlanabilmesi
için planlamacılara oldukça önemli fırsatlar sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İklim
değişimi, Zamansal değişim, Konumsal değişim, Karbon birikimi, Karbon
yoğunluğu, Orman amenajmanı, CBS