DEMONTAJ HATTI DENGELEME PROBLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜNDE OPTİMİZASYON TEMELLİ YAKLAŞIMLAR İÇİN BÜTÜNSEL BİR YÖNTEMBİLİM SUNULMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif ÖKSÜZ

Danışman: Ömer Faruk Yılmaz

Özet:

Tersine tedarik zinciri, kullanılmış veya atık ürünlerin geri toplanması, işlenmesi ve yeniden değerlendirilmesi süreçlerini içerirken, demontaj hattı dengeleme probleminde ise bu süreçlerin daha verimli ve uyumlu hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Optimize edilmiş bir demontaj hattı, tersine tedarik zinciri süreçlerinin daha düşük maliyetlerle yürütülmesine, atık miktarının azaltılmasına ve kaynakların daha verimli kullanılmasına katkıda bulunur. Bu tez çalışması, sürdürülebilir üretim ve tüketim süreçlerinin önemini vurgulamakta ve geri dönüşüm süreçlerinin optimizasyonuna odaklanmaktadır. Bu çalışmada, birbiriyle ilişkili olan, çok insanlı demontaj hattı dengeleme problemi, parti boyutlandırma problemi ve tersine tedarik zinciri tasarlama problemi entegre olarak ele alınmaktadır. Böylece, ömrünü tamamlamış ürünlerin geri dönüşümü ve yeniden değerlendirilmesi süreçlerinin optimize edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, bu üç problemin

entegrasyonu sağlanarak, stratejik düzeydeki tersine tedarik zinciri kararları ile taktik düzeydeki

demontaj hattı dengeleme problemleri arasındaki ilişki detaylı olarak incelenmektedir. Bu problem

için bir karma tamsayılı doğrusal programlama modeli önerilmiş ve deneysel veriler kullanılarak

problemler test edilmiştir. Ayrıca, merkezi ve merkezi olmayan tersine tedarik zinciri tasarım

stratejilerinin sonuçlar üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Sonuç olarak, bu tez çalışması hem

akademik hem de uygulamalı alanlarda sürdürülebilir üretim ve tüketim süreçlerinin

geliştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca, endüstri uygulayıcılarına stratejik ve taktiksel

kararlara ilişkin yararlı temel bulgular ve yönetimsel öneriler sunmaktadır.