Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGENUR KILIÇ
Danışman: Osman Üçüncü
Özet:
İklim, belirtilen bir yerde ve uzun bir dönem boyunca(en az 30 yıl süre ile)
gerçekleşen ortalama hava koşullarıdır. Çeşitli atmosfer özellikleri, belirli
oranlarda birleşerek, bir yerin iklimini oluşturur. Bu özelliklere iklim
elemanları denir. Sıcaklık, güneşlenme, basınç, yağış, rüzgâr, buharlaşma, vb.
iklim elemanlarıdır. İklimin doğasında değişkenlik bulunduğundan, iklim
elemanlarının alan ve zamandaki değişimlerini ortaya koymak, bugünkü gerçek ve
gelecekteki olası değişiklikleri anlamamıza da yardımcı olacaktır. Bu amaçla,
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne ait Doğu Karadeniz Bölgesi, Samsun ve Ordu illerinde
bulunan 14 Otomatik
meteorolojik gözlem istasyonunun (OMGİ) 1991-2020 yılları arasındaki sıcaklık,
rüzgâr hızı ve nem verileri incelenmiştir. Bu veriler, aylık olarak toplanmış,
yıllık ortalamaları elde edilmiştir. Ortalamaları elde edilen verilerin
eğilimlerini belirlemek için Mann-Kendall testi ve Şen Yöntemi eğilim analizleri
yapılmıştır. Analizler sonucunda tüm verilerin Şen Yöntemi testleri ve Mann-Kendall testi
sonuçlarının uyumlu olduğu görülmüştür. Sıcaklık değerleri artan bir trend
eğilimi gösterirken, rüzgâr ve nem değerleri ise azalan trend eğilimi
göstermiştir. Sıcaklıktaki artış, küresel ısınma ve günümüz iklim çalışmaları
dolayısıyla beklenen bir durumdur. Ancak bu durumda yıllık ortalama nem
değerlerinin azalma eğilimde olması beklenmedik bir durum olmuştur. Bu nedenle
çalışmada yıllık yağışlı gün sayıları ve rüzgâr yönleri analizi yapılmıştır.
Analiz sonucunda yağışlı gün sayısında azalan trend görülmüştür.
Anahtar
Kelimeler: Doğu Karadeniz, İklim değişikliği, Mann Kendall, Şen Yöntemi, Trend
analizi