Reading Cultural Traces with Games/Toys: on The Game of “Cakirik”


BEKAR İ.

Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.15, no.1, pp.53-63, 2024 (Peer-Reviewed Journal) identifier

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 15 Issue: 1
  • Publication Date: 2024
  • Journal Name: Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.53-63
  • Karadeniz Technical University Affiliated: Yes

Abstract

With developing technology, changing lifestyles, and the roles of individuals in society, the intergenerational connection of traditional games have been weakening. The fact that traditional games are left behind by the preferences and needs of the age causes them to disappear over time. For this reason, ensuring the sustainability of traditional games/toys is an important issue. This study, which consists of three stages, deals with the role and importance of traditional games in cultural connection through the game of Cakirik. In the first stage, literature research on culture and games/toys was conducted and a theoretical background was created. The second stage consists of the area study and semi-structured interviews with the participants in Trabzon Beşikdüzü. In the second stage, the participants' knowledge of the Cakirik Game was questioned and data on the game were obtained. In the third stage of the study, the data obtained from the interviews were evaluated. Evaluations were made about the participants' awareness of the Cakirik game, the cultural factors (environmental factors, socio-economic factors, and social factors) affecting the formation of the Cakirik game, and the games that are compared today. As a result of the study, it was seen that the Cakirik game was affected by the environmental, socio- economic, and social characteristics of the region, and therefore it contained information about the cultural characteristics of the region. Thus, the sustainability of traditional games was emphasized by revealing the importance of traditional games in reflecting the cultural value of the region, in the formation of cultural identity, and in cultural connection through the Cakirik.
Gelişen teknoloji, değişen yaşam biçimleri ve bireylerin toplum içerisindeki rolleri ile birlikte geleneksel oyunların nesiller arası aktarımı zayıflamaktadır. Geleneksel oyunların çağın tercih ve ihtiyaçlarının arkasında kalması zamanla yok olmalarına neden olmaktadır. Bu nedenle kültürel unsurların nesiller boyu yaşatılabilmesi için önemli bir taşıyıcı görevi üstlenen geleneksel oyun/oyuncakların sürdürülebilirliğinin sağlanması önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleneksel oyunların kültürel aktarımdaki yeri ve önemini Cakirik oyunu üzerinden ele alan çalışma üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada kültür ve oyun/oyuncaklara ilişkin literatürel araştırması yapılmış ve kuramsal alt yapı oluşturulmuştur. İkinci aşama Trabzon Beşikdüzü ilçesinde gerçekleştirilen alan çalışması ve katılımcılar ile yapılar yarı yapılandırılmış görüşmelerden oluşmaktadır. Bu aşamada katılımcıların Cakirik oyununu bilme durumları sorgulanmış ve oyuna ilişkin veriler elde edilmiştir. Çalışmanın üçüncü aşamasında görüşmelerden elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Bu aşamada katılımcıların Cakirik oyununun bilinme durumuna, Cakirik oyununun oluşumuna etki eden kültürel faktörlere (çevresel faktörler, sosyo-ekonomik faktörler ve toplumsal faktörler) ve günümüzde benzetilen oyunlara ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda Cakirik oyununun bulunduğu bölgenin çevresel, sosyo-ekonomik ve toplumsal özelliklerinden etkilenerek şekillendiği, bölgenin kültürel özellikleri hakkında bugün ve gelecek için ipuçları barındırdığı görülmüştür. Böylece Cakirik oyunu üzerinden geleneksel oyunların bölgenin kültürel birikimini ve değerlerini yansıtmada, kültürel kimliğin oluşmasında ve kültürel aktarımdaki rolü ortaya konarak geleneksel oyunların sürdürülebilirliğinin önemi vurgulanmıştır.